Σελίδες

Σάββατο 23 Ιουλίου 2011

"Super fruit" με χιλιάδες χρήσεις και προϊόντα




Η διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση από μεγάλες ξένες αγορές δημιουργεί ευκαιρία, με διασφαλισμένα κέρδη μέσω συμβολαιακής καλλιέργειας.


Τα προϊόντα που παράγονται από τον καρπό του ροδιού γίνονται ανάρπαστα από τα ράφια των αμερικανικών σούπερ μάρκετ. Τα πλέον δημοφιλή κοκτέιλ έχουν ως κύριο συστατικό τον χυμό του. Προκειμένου να καλυφθούν οι τεράστιες ανάγκες σε πρώτη ύλη της βιομηχανίας τροφίμων, ποτών, αλλά και καλλυντικών που το χρησιμοποιούν, εκατοντάδες χιλιάδες εκτάρια -κυρίως στην Καλιφόρνια- άλλαξαν καλλιέργεια. Το ρόδι, την τελευταία πενταετία, χαρακτηρίζεται ανελλιπώς από τους ειδικούς ως «super fruit».

Το μεγάλο «μπουμ» για το πανάρχαιο φρούτο συνέβη κάπου στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, όταν τα φυσικά αντιοξειδωτικά αναδείχθηκαν ως η νέα κυρίαρχη τάση της υγιεινής διατροφής. Μέχρι τότε, το ρόδι ήταν σχετικά άγνωστο στις ΗΠΑ και εμφανίστηκε από το πουθενά, για να κατακτήσει την αμερικανική αγορά. Πάνω από 1.000 προϊόντα με βάση το ρόδι έχουν λανσαριστεί στην αγορά από το 2003, αυξάνοντας κατακόρυφα τις ανάγκες για τον καρπό. Πίσω από την τεράστια επιτυχία του ροδιού βρίσκεται ένα ζευγάρι Αμερικανών δισεκατομμυριούχων, ο Stewart και η Lynda Rae Resnick, δημιουργοί της εταιρείας Pom Wonderful, η οποία έχει δημιουργήσει μια σειρά από προϊόντα που ξεκινούν από χυμούς και φτάνουν μέχρι μπάρες δημητριακών, χάπια και ενεργειακά ποτά με βάση το ρόδι. Η Pom Wonderful παράγει τα προϊόντα της από την αμερικανική ποικιλία ροδιών «Wonderful», που θεωρείται και η ποικιλία με τη μεγαλύτερη εμπορική αξία παγκοσμίως, καθώς ο καρπός της είναι μεγάλος, με χρώμα βαθύ μοβ έως κόκκινο. Ο φλοιός παρουσιάζει μέτριο πάχος, ενώ η σάρκα έχει βαθύ κόκκινο χρώμα και είναι χυμώδης, με θαυμάσια γεύση. Οι σπόροι δεν είναι σκληροί, με αποτέλεσμα οι καρποί να προσφέρονται περισσότερο για παρασκευή χυμών, παρά για νωπή κατανάλωση.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το σύνολο της παγκόσμιας παραγωγής ροδιού τα τελευταία χρόνια ανέρχεται σε 2.250.000 τόνους, με διαρκώς αυξανόμενη τάση. Η ελληνική αγορά απορροφά ποσότητες ροδιών που κυμαίνονται μεταξύ 1.0001.200 τόνων, εκ των οποίων οι 800 τόνοι εισάγονται.

Καλλιέργειες ροδιάς εντοπίζονται παραδοσιακά στην περιοχή της Ερμιόνης, ενώ το τελευταίο χρονικό διάστημα πολλοί παραγωγοί έχουν προβεί σε νέες φυτεύσεις δέντρων, κυρίως της ποικιλίας «Wonderful», στην Αργολίδα, την Ηλεία, τη Λακωνία, στα Γιαννιτσά, στην Ξάνθη, τη Λάρισα, στα Φάρσαλα και στην Αιτωλοακαρνανία.

Κόστος εγκατάστασης
Το κόστος εγκατάστασης ανέρχεται περίπου στα 1.030 ευρώ/στρέμ. και περιλαμβάνει τις δαπάνες που πραγματοποιούνται κατά τα πρώτα τρία χρόνια, όσο δηλαδή διαρκεί η περίοδος εγκατάστασης. Κατά το πρώτο έτος, οι δαπάνες προέρχονται -κατά κύριο λόγο- από τα δενδρύλλια και το αρδευτικό σύστημα. Η εργασία περιλαμβάνει κυρίως τη χάραξη του δενδρώνα, τη φύτευση των δεν-δρυλλίων και την τοποθέτηση των καλαμιών υποστήριξης.

Πριν από τη φύτευση, πρέπει να γίνονται όλες οι απαιτούμενες εργασίες, όπως βαθύ όργωμα, ισοπέδωση, προετοιμασία, βασική λίπανση, χάραξη, καθώς και άνοιγμα λάκκων. Οι αποστάσεις φύτευσης διαφέρουν ανάλογα με την περιοχή, τον τύπο του εδάφους και τον τρόπο καλλιέργειας. Κατά τα πρώτα οκτώ έτη καλλιέργειας μπορούν να φυτευτούν περί τα 80 φυτά/στρέμ.Ύστερα από αυτό το διάστημα πρέπει να αραιώσουμε στα 40 φυτά/στρέμ.

Η διάρκεια της παραγωγικής ζωής μιας φυτείας υπολογίζεται σε 25-30 έτη. Η ροδιά μπορεί να μπει σε καρποφορία από το 3ο ή το 4ο έτος μετά την εγκατάστασή της, ενώ σε πλήρη παραγωγή φτάνει μετά το 7ο-8ο έτος. Η παραγωγή ξεκινά από τα 300-500 κιλά/στρέμ. (την τρίτη χρονιά) και κατά την πλήρη παραγωγή αποδίδει 2,5-3,0 τόνους/στρέμ. εμπορεύσιμο ρόδι - σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει έως και τους 4 τόνους/στρέμ. Μετά το 8ο έτος, όταν και θα αραιωθεί η καλλιέργεια, η παραγωγή κυμαίνεται μεταξύ 1,8 και 2,5 τόνους/στρέμ.


Συγκομιδή - φροντίδα

Η ωρίμανση των καρπών της ροδιάς γίνεται την περίοδο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου, ανάλογα με την ποικιλία. Ένα φυτό σε ώριμη ηλικία παράγει περίπου 100 εμπορεύσιμους καρπούς. Η ωρίμανση των καρπών της ροδιάς κλιμακώνεται σε διάρκεια δύο μηνών. Το κλίμα που ταιριάζει περισσότερο στην καλλιέργεια της ροδιάς είναι το υποτροπικό. Η ροδιά ευδοκιμεί σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από μακρύ, θερμό και ξηρό καλοκαίρι. Πολύ καλές παραγωγές επιτυγχάνονται εφόσον η θερμοκρασία, κατά τη διάρκεια του έτους, δεν πέφτει κάτω από τους -10 βαθμούς Κελσίου. Η ροδιά δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις όσον αφορά τις ιδιότητες και τον τύπο του εδάφους. Εντούτοις, δίνει τα καλύτερα αποτελέσματα σε εδάφη που είναι βαθιά, στραγγιζόμενα, μέσης συστάσεως, τα οποία έχουν ικανοποιητική περιεκτικότητα σε οργανική ουσία και ρΗ 5,5-7,0.

Η ροδιά είναι ένα φυτό που παρουσιάζει μια σχετική αντοχή στην ξηρασία, η παραγωγή της όμως μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από την έλλειψη του αρδευτικού νερού. Επίσης, είναι φυτό που αντέχει στην αυξημένη αλατότητα του νερού αρδεύσεως. Οι απαιτήσεις της καλλιέργειας σε νερό είναι 350-400 κ.μ./στρέμ. για όλη την καλλιεργητική περίοδο.


Η καλύτερη εποχή για το φύτεμα των δενδρυλλίων είναι από τα τέλη του χειμώνα ως τις αρχές της άνοιξης. Η φύτευση γίνεται με δενδρύλλια ηλικίας δύο ετών. Συνήθως φυτεύονται 50-100 δέντρα/στρέμ., σε αποστάσεις μεταξύ των γραμμών τέτοιες ώστε να διευκολύνονται οι διάφορες εργασίες συντήρησης της φυτείας.


Τιμή πώλησης
Στην αγορά λένε ότι η καλλιέργεια της ροδιάς τα τελευταία χρόνια δεν έφερε κάτι το ριζοσπαστικό στην ελληνική γεωργία. Εκείνο που αποτέλεσε πραγματική αλλαγή ήταν ο τρόπος με τον οποίο πλασαρίστηκε από μεγάλες εταιρείες που προσέφεραν ξεκάθαρα συμβόλαια με τον παραγωγό.

Η συμβολαιακή καλλιέργεια του νωπού ροδιού ποικιλίας «Wonderful» προωθείται κυρίως από την εταιρεία Ρόδι Ελλάς, θυγατρική της Κασσίδης Ε.Ε. - Αγροδίκτυο.

Η τιμή παραγωγού δεν είναι σταθερή κάθε χρόνο, αλλά υπάρχει κατώτατη τιμή ασφαλείας. Με κύριο εξαγωγικό προσανατολισμό τη ρωσική αγορά, το επώνυμο επιτραπέζιο ρόδι της Ρόδι Ελλάς εξασφάλισε 1,10 ευρώ/κιλό στον παραγωγό πέρυσι και 0,30 ευρώ/κιλό για το «σκασμένο» προϊόν, που οδηγείται στη χυμοποίηση.

Γενικά, τα τελευταία χρόνια για τα επώνυμα και πιστοποιημένα με παγκόσμια πρότυπα ολοκληρωμένης διαχείρισης (EurepGAP) προϊόντα, οι τιμές κυμαίνονται για τους καρπούς πρώτης ποιότητας στο 1 ευρώ το κιλό και για τη δεύτερη ποιότητα στα 0,30-0,40 ευρώ.

Επενδύσεις
Ο «μαγικός» καρπός
Πρόσφατο άρθρο ανέφερε ότι ο χυμός του ροδιού μπορεί να βοηθήσει αυτόν που το πίνει να... ξεγελάσει τον θάνατο. Ακόμα και μέσα στην υπερβολή του, ο ισχυρισμός αυτός βασίζεται σε μια σειρά από ευεργετικές ιδιότητες που έχει ο καρπός. Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Tecknion, του Τελ Αβίβ, που δημοσιεύτηκε στα αμερικανικά ΜΜΕ, μια χοιρινή μπριζόλα, αν παραμείνει μέσα σε χυμό ροδιού για 24 ώρες, «καθαρίζει» από ίο σύνολο ίων τοξινών. Το ρόδι είναι πλούσιο σε σάκχαρα, βιταμίνες A, B, C, μέταλλα, όπως ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο, σίδηρο, και την αντιοξειδωτική ουσία σελήνιο. Αποτελεί, επίσης, πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών, όπως οι πολυφαινόλες, οι ταννίνες, οι ανθοκυανίνες και οι φυτοστερόλες, οι οποίες επιδρούν στον μεταβολισμό της χοληστερόλης, μειώνοντας έτσι τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης LDL. Επίσης, εκτός από το καρδιαγγειακό σύστημα, οι αντιοξειδωτικές ουσίες φαίνεται ότι έχουν σημαντική κατασταλτική δράση εναντίον του καρκίνου του προστάτη και του καρκίνου του δέρματος, αφού θωρακίζουν τον οργανισμό έναντι των ελεύθερων ριζών. Η συγκέντρωση των ευεργετικών αυτών ουσιών για τον άνθρωπο είναι τρεις φορές μεγαλύτερη στο ρόδι απ΄ ό,τι στο κόκκινο κρασί και στο πράσινο τσάι.


Ιδιότητες
Αν και η εμπορική εκμετάλλευση των προϊόντων του ροδιού έχει κορυφωθεί τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της τεράστιας επιτυχίας στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, οι ευεργετικές του ιδιότητες ήταν γνωστές από την αρχαιότητα. Το ρόδι αποτελεί διαχρονικό σύμβολο ζωής, γονιμότητας και ευημερίας. Οι μικροσκοπικοί κόκκινοι ζουμεροί και γλυκόξινοι σπόροι του αποτελούν μια ξεχωριστή γευστική απόλαυση και κρύβουν πλήθος από θρεπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες. Επίσης, είναι πλούσιο σε σάκχαρα, βιταμίνες A, B, C, μέταλλα, αλλά και την αντιοξειδωτική ουσία σελήνιο.

Η ροδιά κατάγεται από την Περσία και θεωρείται ως το παλαιότερο καλλιεργημένο καρποφόρο δέντρο. Πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή μεταξύ του Ιράν και της βόρειας Ινδίας και έχει καλλιεργηθεί από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου για πάνω από 4.000χρόνια. Η λατινική ονομασία της είναι «Punica granalum», που σημαίνει «πολύσπορομήλο». Ο Πλίνιος το αναφέρει ως «malum punicum», που σημαίνει «μήλο των Καρχηδονίων». Το όνομα «ρόα» ή «ροιά», που συναντάμε σήμερα σε πολλά μέρη της Ελλάδας, είναι ασιατικής καταγωγής και έχει τις ρίζες του στο συριακό «rimmon».

Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Ροδιά ήταν αφιερωμένη στην΄Ηρα, προστάτιδα του γάμου και της γέννησης. Η Αφροδίτη, θεά του έρωτα και της ομορφιάς, συνέδεσε το όνο-μά της με την ίδια την καταγωγή της ροδιάς και, σύμφωνα με τον μύθο, φύτεψε για πρώτη φορά το δέντρο στην Κύπρο.

Αναφορά στη ροδιά κάνει και ο Όμηρος, στην «Οδύσσεια», περιγράφοντας τις καλλιέργειες του βασιλιά των Φαιάκων Αλκίνοου, ενώ ο Αριστοτέλης επισημαίνει κάποια ποικιλία ροδιών χωρίς κουκούτσια. Στη Βίβλο, η ροδιά παρομοιάζεται με τη γυναικεία ομορφιά, οι σπόροι της συμβολίζουν τη γονιμότητα και ο κατακόκκινος χυμός τους το νέκταρ της αγάπης. Στη λαϊκή μας παράδοση, το ρόδι συνδέεται με τον γάμο, ως σύμβολο γονιμότητας, καθώς επίσης και με το έθιμο της Πρωτοχρονιάς, ως ένδειξη καλής τύχης και ευημερίας.


Πιθανά προβλήματα
Η ροδιά είναι ξηροθερμικό φυτό και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να φυτεύεται σε περιοχές όπου τον χειμώνα επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα για το δέντρο είναι οι διάφορες σήψεις (Sclerotinia spp. κ.ά.) οι οποίες εμφανίζονται στους ώριμους καρπούς πάνω στα δέντρα, όταν αυτοί είναι μωλωπισμέ-νοι ή πληγωμένοι, και οι σήψεις και μούχλες (Penicillium spp.) κατά την αποθήκευση τέτοιων καρπών. Οι παραγωγοί μπορούν να αντιμετωπίσουν και να καταπολεμήσουν με επιτυχία τα ζιζάνια στη βάση του δέντρου, χρησιμοποιώντας φιλμ εδαφοκάλυψης.

Σχίσιμο καρπών
Αντιμετώπιση: Σωστή άρδευση - γενικά η ροδιά ευδοκιμεί σε ξηροθερμικό κλίμα, αλλά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού η σωστή άρδευση των δέντρων μειώνει το φαινόμενο του σχισίματος των καρπών.
Ευαίσθητο σε παγετούς
Κάτω από τους -10 βαθμούς Κελσίου υπάρχει πρόβλημα. Γενικά, πρέπει να αποφεύγεται η φύτευση σε περιοχές που πλήττονται από παγετούς.

Ασθένειες
> Φυτόφθορα (σε περιοχές με μεγάλη υγρασία)
> Βερτισίλιο (σε αγρούς όπου για πολλά χρόνια καλλιεργούνταν βαμβάκι)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου