Κερδίζει σε τιμή, χάνει σε εδάφη η μηδική

Πολύτιμο χώρο στην καλλιέργεια της μηδικής αφήνει ο ενθουσιασμός των παραγωγών από τις τιμές που επικρατούν στη διεθνή αγορά στο βαμβάκι και το καλαμπόκι. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που καταγράφει η εφημερίδα Agrenda, η καλλιέργεια αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 20% στη φετινή εαρινή σπορά, αφού αρκετοί παραγωγοί είναι έτοιμοι ακόμα και να καταστρέψουν τριετείς καλλιέργειες για να σπείρουν βαμβάκια και καλαμπόκια.
Ήδη η άνοδος των τιμών στους καρπούς, όπως το καλαμπόκι και το σιτάρι, έχει οδηγήσει σε αύξηση της κατανάλωσης της μηδικής και κατά συνέπεια και των τιμών της κατά 3-5 λεπτά το κιλό, αγγίζοντας τα 20-22 λεπτά, με τις τάσεις να παραμένουν ανοδικές. Έτσι, όσο οι τιμές των δημητριακών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, η φετινή χρονιά για τη μηδική αναμένεται να είναι ευνοϊκή, αφού θα υπάρχει μικρότερη προσφορά προϊόντος και μεγαλύτερη ζήτηση.
 

Πολλά πλεονεκτήματα της δίνουν προβάδισμα

Αρκετοί είναι οι παραγωγοί που "ψηφίζουν" την καλλιέργεια της μηδικής, δεδομένου του ότι δίνει ένα αξιόλογο εισόδημα  για μια 4ετία, με μια μόλις σπορά. Παράλληλα, η μηδική εμπλουτίζει το έδαφος με άζωτο και η πυκνή της βλάστηση καταπνίγει τα ζιζάνια, παραδίδοντας στον αγρότη ένα ιδανικό χωράφι για οποιαδήποτε καλλιέργεια. Η φθινοπωρινή εγκατάσταση προτιμάται καθώς επιτρέπει την καλή ανάπτυξη της μηδικής μέχρι την επομένη άνοιξη και έτσι μπορούμε να έχουμε πλήρη παραγωγή, ήδη από το πρώτο καλλιεργητικό έτος. Βέβαια, οι υψηλότερες αποδόσεις επιτυγχάνονται τον 2ο και 3ο χρόνο.

Η ένταξη της μηδικής σε συστήματα αμειψισποράς αποτελεί συνηθισμένη πρακτική για τους αγρότες, καθώς έχει βρεθεί πως βελτιώνει την υφή του εδάφους αυξάνοντας τα συσσωματώματα, το πορώδες και την οργανική ουσία, ενώ και ως ψυχανθές δεσμεύει ατμοσφαιρικό άζωτο. Υπολογίζεται ότι στη διάρκεια της ζωής της αφήνει περίπου 3-4 τόνους φυτικά υπολείμματα (ρίζες, πεσμένα φύλλα) στο στρέμμα.

 

Καλλιεργητικές τεχνικές 

Η σπορά στη μηδική γίνεται με το χέρι ή με κοινές σπαρτικές μηχανές σίτου. Η καλύτερη απόσταση γραμμών είναι τα 20 εκ. για τις σανοδοτικές και τα 40 εκ. για τις ποτιστικές σποροπαραγωγικές καλλιέργειες. Η σπορά πραγματοποιείται το φθινόπωρο κατά προτίμηση ή την άνοιξη εάν δεν έχουμε προλάβει, σε μικρό βάθος (1-2 εκ.) και να σκεπάζεται καλά ο σπόρος, εξαιτίας του μικρού του μεγέθους. Αν οι εδαφικές συνθήκες το επιτρέπουν, καλό είναι, να γίνει ελαφρό κυλίνδρισμα για να έλθει σε επαφή ο σπόρος με το χώμα και να συγκρατηθεί η υγρασία στο επιφανειακό στρώμα του εδάφους.

Αν επικρατεί ξηρασία και χαθεί η επιφανειακή υγρασία είναι απαραίτητο να γίνουν ελαφρά ποτίσματα με τεχνητή βροχή. Οι ποσότητες σπόρου που συνιστώνται είναι 3,5 έως 4,5 κιλά το στρέμμα, για τις σανοδοτικές και 1 έως 2,5 κιλά το στρέμμα, για τις σποροπαραγωγικές καλλιέργειες. Το κόστος σποράς ανέρχεται στα 5-7 ευρώ το στρέμμα, ανάλογα με την ποικιλία ή το υβρίδιο που χρησιμοποιείται και την πυκνότητα των φυτών που είναι επιθυμητή.

Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος παραγωγής είναι η συγκομιδή. Τις υψηλότερες αποδόσεις σε χορτομάζα και θρεπτικά στοιχεία τις παίρνουμε όταν η κοπή της μηδικής γίνεται στο 10% της άνθησης. Για τις συνθήκες της χώρας μας οι αποδόσεις είναι μεγαλύτερες όταν οι κοπές δεν είναι συχνές, δηλαδή 4 περίπου το χρόνο με σχετικά χαμηλό ύψος κοπής. Οι αποδόσεις σε χλωρό χόρτο κυμαίνονται γύρω στους 2 με 2,5 τόνους το στρέμμα. Το μεγαλύτερο όμως μέρος της παραγωγής διατηρείται υπό μορφή σανού με υγρασία κάτω από 20% και έτσι οι αποδόσεις σε σανό ανά στρέμμα μπορούν να φθάσουν τον 1,5 τόνο το στρέμμα.

Σε κάθε μια από τις κοπές, το κόψιμο κοστίζει περίπου 5 ευρώ το στρέμμα στον παραγωγό, το γύρισμα για να στεγνώσει 3 ευρώ το στρέμμα και τέλος το δέσιμο και το φόρτωμα περίπου 10 ευρώ το στρέμμα. Συνολικά πραγματοποιούνται 5 κοπές και πιθανόν μια έκτη τέλη Σεπτεμβρίου αν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες. Οι κοπές επαναλαμβάνονται κάθε 28-30 ημέρες.

Οι αποδόσεις στις σύγχρονες εκτατικές εκμεταλλεύσεις φτάνουν τα 1.200-1.500 κιλά το στρέμμα, ενώ στις βιολογικές φτάνουν τα 1.000-1.200 κιλά το στρέμμα. Στη βιολογική καλλιέργεια ο αγρότης έχει πλέον αρκετές επιλογές για τη λίπανση κι έτσι επιτυγχάνει υψηλές αποδόσεις.

 

Η αγορά της μηδικής

Η τιμή της μηδικής ακολουθεί σταθερά ανοδικές τάσεις τους τελευταίους μήνες και από τα 15-17 λεπτά το κιλό που βρισκόταν πέρυσι την ίδιο περίοδο, έχει φτάσει τα 20-22 λεπτά το κιλό, όπως μας πληροφορεί ο Γιάννης Παπαδήμας, παραγωγός από το Μεσολόγγι. Οι τιμές φτάνουν 4-5 λεπτά υψηλότερα στον κτηνοτρόφο, σύμφωνα με τον Γκιοργκίνη Παναγιώτη, παραγωγό βιολογικών ζωοτροφών στις Σέρρες, εξαιτίας των μεταφορικών εξόδων. Επιπλέον, όσον αφορά τη βιολογική μηδική, οι παραγωγοί φέτος είναι στην τελευταία χρονιά του προγράμματος όπου υπάρχει επιδότηση 60 ευρώ το στρέμμα και βρίσκονται σε αναμονή για την προκήρυξη νέου προγράμματος.

Από το Ιράν μέχρι τη Ρώμη

Η κοινή μηδική (Medicago sativa) είναι ένα πολυετές ψυχανθές φυτό (5-6 έτη) που κατάγεται από τη Νοτιοδυτική Ασία και συγκεκριμένα από την περιοχή του Ιράν, Ιράκ και Τουρκμενιστάν. Σε αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν εντοπιστεί απανθρακωμένοι σπόροι άγριας μηδικής σε στρώματα, που χρονολογούνται από το 6000 π.Χ. στο σημερινό νοτιοδυτικό Ιράν.

Στην Ελλάδα και στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο εισήχθη κατά τους Ελληνοπερσικούς πολέμους, τον 5ο αιώνα π.Χ. και εξαπλώθηκε με τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία μέχρι και την Ισπανία. Από εκεί στη συνέχεια τον 17ο αιώνα, έφτασε και στις χώρες του «νέου κόσμου». Η μηδική είναι το σπουδαιότερο χορτοδοτικό φυτό σε παγκόσμια κλίμακα, γεγονός που οφείλεται στην υψηλή θρεπτική του αξία.

 

 

Έξοδα/Έσοδα	Τιμές/Αποδόσεις
Κόστος σπόρου σποράς	5-7 ευρώ το κιλό
Κόστος παραγωγής (ανά κοπή)	20 ευρώ το στρέμμα
Μέση τιμή τετράγωνης μπάλας	0,20-0,22 ευρώ το κιλό
Απόδοση καλλιέργειας	1,2-1,5 τόνοι το στρέμμα